Marokkaanse relschoppers? Nee, het is onze Edese jeugd: ‘Als je eigenlijk niet meetelt, ga je je verzetten’
EDE - Eén keer in de zoveel jaar gaat het mis in de Edese wijk Veldhuizen. Tijdens oud en nieuw sloeg opnieuw de vlam in de pan. Hoe dat komt? ,,Weet je, als je je het hele jaar niet begrepen voelt, geen stageplek kunt vinden, je eigenlijk niet meetelt in de maatschappij, dan doet dat iets me je, dan ga je je verzetten.’’
Als je uit Veldhuizen komt, sta je al gelijk met 1-0 achter. ,,Misschien wel met 2-0’’, zegt Patricia Saulus-van Meerten. Ze woont al jaren in de buurt de Burgen in Veldhuizen. ,,Ik ken alles en iedereen hier. Ook het tuig. Veel mensen hebben hier een niet-Westerse achtergrond. Ik ben zelf getrouwd met een Indische man.’’
Met de handen op de rug
Patricia was erbij toen in de
nieuwjaarsnacht bij haar voor de deur de vlam in de plan sloeg. ,,Het liep
compleet uit de hand. Auto's stonden in brand. Dertig tot veertig jongens stonden te filmen wat ze hadden aangericht.
En agenten stonden erbij met de handen op de rug.’’
Ze wilde een knuppel pakken en de jongens slaan. ,,Maar mijn man hield me tegen.’’
Wat de politie had moeten doen? ,,Gewoon aanpakken die jongens. Niet nu, maar met oud en nieuw. Maar weet je wat de politie doet? Die stopt acht weken later een briefje in je bus met de vraag of je de kliklijn wilt bellen, Meld Misdaad Anoniem. Op zo'n toontje waarvan je haren recht overeind gaan staan.’’
Weinig vertrouwen in instanties
Heeft ze dat gedaan? ,,De
popo's bellen? Wij hebben hier weinig vertrouwen in instanties, zoals de politie. Vroeger was Marcel hier wijkagent. Maar sinds die weg is, zien we hier niemand meer. Ik spreek de jongens er zelf wel op aan. Wij
snitchen (klikken, red.), hier niet. Ik ken die jongens, ik weet waar ze vandaan komen, wat hun thuissituatie is.’’
Patricia heeft begrip voor deze jongens, wil ze maar zeggen. ,,Ik heb een zoon van 19 jaar. 1,85 meter lang. Met een hoodie aan. Als ik met hem een winkel binnen kom, wordt er anders naar ons gekeken. Hij wordt direct in een hokje geplaatst. Dat voelt die jongen. Weet je, als je je het hele jaar niet begrepen voelt, geen stageplek kunt vinden, je eigenlijk niet meetelt in de maatschappij, dan doet dat iets met je, dan ga je je verzetten.’’
Al mag dat volgens haar nooit tot crimineel gedrag leiden. Dat veroordeelt ze direct. ,,Daarom had de politie in de nieuwjaarsnacht de raddraaiers direct op moeten pakken. Maar één ding: geef die jongens niet het gevoel dat ze tweederangs burgers zijn. Waarom laat je ze niet met oud en nieuw een vuurwerkshow voor de wijk organiseren? Geef ze wat te doen, ga met ze praten. Niemand stelt hier de vraag waarom doen deze jongens wat ze doen.’’
Volgens Tijani Zallali, fractievolger van de PvdA in de Edese gemeenteraad en één van de sleutelfiguren uit de Marokkaanse gemeenschap, is dat precies de vraag die de instanties zouden moeten stellen. De waarom vraag. ,,De gemeente is nu vooral preventief bezig. Hoe voorkomen we dat het tijdens oud en nieuw weer mis gaat. Het gaat over veiligheid, maar niet om deze jongens.’’
‘Deze jongens’ zijn 12, 13, 14 misschien 15 jaar oud. Veelal van Marokkaanse komaf. ,,Het gaat hier om derde en vierde generatie immigranten’’, zegt Akil Ben Messaoud, sleutelfiguur in de Marokkaans gemeenschap en actief in het schoolbestuur in de wijk. ,,Je hebt dus niet meer met Marokkaanse jeugd te maken. Dat Marokkaanse wordt door de maatschappij aangepraat en dat zorgt voor problemen. Het zijn Edenaren.’’
Plek in de maatschappij
Maar zo zien de meeste Edenaren en ook de instanties dat niet. ,,De eerste en tweede generatie Marokkaanse immigranten hebben zich daar weinig van aan getrokken. Zij zochten gewoon een plek in de maatschappij. Maar de derde en vierde generatie voelen zich Nederlanders. Vervolgens worden ze als Marokkaan aangesproken. Ze worden achtergesteld, worden niet geaccepteerd. Deze jongeren gaan op zoek naar hun identiteit.’’
Sommigen zoeken dat in hun geloof. ,,Ze kunnen hierdoor wat extremistischer worden.’’ Anderen gaan rebelleren. ,,Soms eindigt dat met criminaliteit’’, zegt Ben Messaoud. ,,Er is een kleine groep die echt slecht is. We moeten dat beestje bij de naam noemen. Maar er is ook een grote groep, gelukkig de meesten, die wel iets wil bereiken, maar de kans daarvoor niet krijgt. Hen moeten we perspectief bieden.’’
Aanpassen en accepteren
Integreren heeft volgens Ben Messaoud twee kanten. ,,De mensen die hier naartoe komen, moeten zich aanpassen aan de Nederlandse maatschappij. Maar zij moeten ook worden geaccepteerd. Als dat niet gebeurt, dan gaan die jongeren zich afzetten, rebelleren.’’
Volgens Zallali moeten we anders naar deze jongeren gaan kijken. ,,Waarom gedragen ze zich zoals ze doen? Hoe verander je dat? Dat doe je niet in een dag. Daarvoor heb je een lange adem nodig.’’
Niets doen is geen optie. ,,Het risico bestaat dat ze verder afglijden. De criminaliteit in. Dat kost de maatschappij nog veel meer geld. Daarom is het belangrijk dat je deze jongens behandelt als een gelijke. Als ze jou vertrouwen, dan komt er veel uit. Dan vertellen ze je veel. Stop met symptoombestrijding. Ga met deze jongens in gesprek.’’
Toch willen deze jongens niets zeggen, als je ze aanspreekt. Zallali vindt dat wel begrijpelijk. ,,De media vertrouwen ze al helemaal niet.’’ Dat is ook wat Patricia Saulus zegt: ,,Jullie komen toch alleen in Veldhuizen als er weer problemen zijn. De rest van het jaar zien we jullie niet.’’
Hoe het dan is? ,,Veldhuizen is een gezellige wijk. Het hoeft hier niet altijd een tien te zijn. Het is een volksbuurt. Iedereen zorgt voor elkaar, is lief voor elkaar. Ik voel mij hier veilig.’’
Kleine woningen, lage inkomens, grote gezinnen en relatief veel hoogbouw. Als het om problemen in de wijk Veldhuizen gaat, dan speelt zich dat voornamelijk af in de twee armste buurten van de wijk, de Horsten en Burgen. In die laatste buurt bedraagt het gemiddelde bruto jaarinkomen slechts 16.000 euro. In andere delen van Veldhuizen liggen de inkomens hoger.
De meeste woningen in de Burgen en de Horsten, twee dichtbevolkte buurten, stammen uit de jaren zestig. De laatste jaren is een deel van de wijk gesloopt en is er nieuwbouw voor in de plaats gekomen.
Dat heeft de bevolkingsopbouw slechts voor een deel veranderd. Nog steeds wonen er veel niet-Westerse migranten. In de Burgen gaat het om 42 procent van de inwoners, ruim 35 procent is daarvan van Marokkaanse komaf. In de Horsten, waar meer nieuwbouw is gepleegd, is 29,2 procent van niet-Westerse komaf, een kwart daarvan heeft Marokkaanse wortels.
Er wonen in deze twee buurten veel jongeren met Marokkaanse roots. Ze leven veel buiten. Ze zijn rebels en moeten niets hebben van autoriteiten als de politie. Volgens buurtbewoners zijn de jongens tot laat buiten. ,,Ik moest toen ik hier net woonde, alleen wennen aan de scooters die je ‘s nachts hoort rijden’’, zegt een buurtbewoonster. Ze voelt zich er niet minder veilig om. ,,Als ze weten dat je hier woont, beschermen ze je.’’
Buurtbewoners geven aan dat de Burgen en Horsten echte volkswijken zijn, waar mensen nog naar elkaar omkijken. Ze typeren de wijk als rustig.
EDE - Eén keer in de zoveel jaar gaat het mis in de Edese wijk Veldhuizen. Tijdens oud en nieuw sloeg opnieuw de vlam in de pan. Hoe dat komt? ,,Weet je, als je je het hele jaar niet begrepen voelt, geen stageplek kunt vinden, je eigenlijk niet meetelt in de maatschappij, dan doet dat iets me...
www.gelderlander.nl